Entrée
Seit dem 13. Jh. hielten die franz. Könige nach ihrem Regierungsantritt feierlichen Einzug in der Hauptstadt, aber auch in den Städten der Provinzen.
Vgl. Les Entrées royales françaises de 1328 à 1515. Choix de textes par Bernard Guenée et Françoise Lehoux. Paris 1968. (Sources dʼhistoire médiévale, publiées par lʼInstitut de Recherche et d'Histoire des Textes. 5.)
Übersicht
L’Entrée du roi Charles VIII à Rouen en avril 1485
La venuta del re di Francia in Italia e la rotta
L’Entrée du roi Charles VIII à Florence le 17 novembre 1494
Tit. La noble et excellente  entree Du Roy noſtre ſire en la ville de floꝛē-ce qui fut le xvii. Iour de nouēbꝛe Mil.cccc.iiiixx. et xiiii.  Hlzs.  Bl. 1b Hlzs.  Bl. 2a Z. 1–12 unbekannt. Z. 13 […] Engilbert […][…]ſſes. Apꝛes le bail[…][…]grant eſ[…] de la royne tous trois … Endet Bl. 4a Z. 27 Les embaſſadeurs de Romme ⁊ de naples doiuent au iour  duy venir en ladicte ville pour traicter paix.  Fin iadicte entree.  ⸬ ⸪ ⸬   Bl. 4b leer. 
Bechtel E-76. 
Winn: Vérard C-3. 
Pell 4573. 
ISTC ic00214850. 
 London CPhysicians (Fragm. Tit.). Paris BN (beschädigt). 
Gesamtüberlieferung: 2 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
L’Entrée et le couronnement du roi Charles VIII à Naples le 22 février 1495
4 Bl. 
[a]. 28 Z. Typ. 
2:98G, 
3:117G. Init. 
a. 3 Leisten. 2 Hlzs. 
Tit. (in 3 Leisten)
						(S²)Enſuyt lentree et couronne-ment du Roy noſtre ſire en ſa  ville de Napples faicte le xxii. iour de  Feurier mil.CCCC.iiiixx. et xiiii  Hlzs.  Bl. 1b Le iour du dymēche xxii. iour de Feurier qui eſtoit la  feſte de la chaire ſaint pierre ainſi l fut eſleue a rōme ⁊  mis … Endet Bl. 3b Z. 24 compagnie. Amen.  Bl. 4a Hlzs.  Bl. 4b leer. 
Bechtel E-80. 
Pell 4574. 
CIBN E-38. 
ISTC ic00214970. 
 Paris BN (2 Ex., 2. Ex. Bl. 4 fehlt). 
 Gesamtüberlieferung: 2 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
L’Entrée du roi Charles VIII à Paris le 8 juillet 1484 et son sacre à Reims
12 Bl. ab⁶. 
Bl. 1 leer? Bl. 2a m. Sign. aii.  Lentree du roy noſtre ſire  en la ville et cite de Paris.  Le huitieme iour de iuillet  Mil quatre cens quatreuingz quatre  … Endet Bl. 12b Z. 16 A ce faire ſuis oꝛdonnez  Ceſi de mon tiltre le dꝛoit terme.  Cy fine le ſacre du roy  noſtre a Rains.  
Vorlage: CRF VIII (m. 2 Abb.).
Paris BHistVille (Bl. 1 fehlt). 
 Gesamtüberlieferung: 1 Exemplar/Fragment in öffentlichen Einrichtungen.
L’Entrée du roi Charles VIII à Rome le 31 décembre 1494
4 Bl. 
[a]. 29–30 Z. Typ. 
3:99G. Init. 
p. 3 Hlzs. 
Tit. Hlzs.  (L)Entree du Roy a Romme  Bl. 1b Hlzs.  Bl. 2a Lentree du roy a Romme /  (L²)E roy fiſt ſon entree a rome le mercredy dernier  iour de decembꝛe auecs grant puiſſance de gens  darmes armez ⁊ bien appointez. … Endet Bl. 4a Z. 27 … dont Il y en auoit deux moꝛes qui auoient aide a piller la maiſon dun Romain. Le roy ne  veult pas quon pille riens.  Bl. 4b
						(A²)pꝛes ſenſuiuent en bꝛief les articles contenuz en  ces pꝛeſentes lettres. … Endet Z. 12 … Et pluſieurs foꝛtes places  Et pluſieurs autres places.  Hlzs.  
Dresden *
SUB (z.Z. Moskva GosB). 
Paris BN. 
 Gesamtüberlieferung: 2 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
4 Bl. a. 32 Z. 1 Hlzs. 
Gesamtüberlieferung: 1 Exemplar/Fragment in öffentlichen Einrichtungen.
Tit.
						(L)Entree du roy noſtre ſire a Romme.  Hlzs.  Bl. 1b Le roy noſtre ſire fiſt ſon  entree a Rōme le mercredi dernier iour de decembꝛe auec  grāt puiſſāce de gēs darmes … Endet Bl. 3b Z. 26 … quon pille riens.  Z. 27 Apꝛes ſenſuiuent en bꝛief les articles contenuz en ces pꝛeſentes lettres. … Endet Bl. 4a Z. 11 … Et pluſieurs autres foꝛtes  places.  Bl. 4b leer
Claudin II 340. 
Bechtel E-78. 
Pell 4576. 
ISTC ic00214900. 
 Paris BN. 
Gesamtüberlieferung: 1 Exemplar/Fragment in öffentlichen Einrichtungen.
Tit.
						(L)Entree du Roy noſtre  ſire a Romme.  Bl. 1b
						(L)e roy fiſt ſon entree a rōme le mecredi dernier  iour de decembꝛe auec grāt puiſſāce de gens darmes  … Endet Bl. 4a Z. 14 fortes places. Et pluſieurs autres places.  Bl. 4b Hlzs.  
Anm. Korrektur zum gedruckten GW. Zur Druckerbestimmung vgl. auch CIBN E–36. 
Paris BN. 
Gesamtüberlieferung: 1 Exemplar/Fragment in öffentlichen Einrichtungen.
La venuta del re di Francia in Italia e la rotta
Schmähschrift gegen den Zug Karls VIII. nach Neapel 1494/95.
L’Entrée du roi Louis XII à Paris le 2 juillet 1498
Vgl. Jean-Pierre Seguin: L’information en France, de Louis XII à Henri II. Genève 1961. S. 58–59. (Travaux d’Humanisme et Renaissance. 44.)
Tit.
				(L)ētree du  treſchꝛeſtien Roy de France Loys douzieſme  de ce nom a ſa bonne ville de Paris  Bl. 1b
				(L)E noble illuſtre Loys treſchꝛeſtien  Roy des frācois hault pꝛince terriē  Acompaigne de ſeigrs vertueux.  … Endet Bl. 6b Z. 29 mēt acouſtrez quon ne ſauroit penſer.  ⁌ Explicit  
HC 16101,5. 
Claudin II 85. 
Bechtel E-82. 
Pell 4579. 
ISTC il00367200. 
 Gesamtüberlieferung: 1 Exemplar/Fragment in öffentlichen Einrichtungen.
Tit.
						(L)entree du roi  De France treſchꝛeſtien Loys douzieſme de ce nom a ſa bonne  ville de paris / Auecques la reception de luniuerſite de paris. ⁊  auſſi de monꝛ de paris / ⁊ le ſouper qui fut fait au palais.  Faicte lan mil.cccc.iiiixx. ⁊ xviii. le lundi .ii. iour de iuillet.  Hlzs.  Bl. 1b
						(A) La gloire ⁊ haulte louenge de dieu le createur: de ſa gloꝛieuſe vierge mere: ⁊ de tou-te la couꝛt celeſtielle de paꝛadis. … Z. 11 ⁌ Apꝛes vindꝛent meſſegrs les ſidens ⁊ maiſtres  des comptes acōpaignez de meſſeigrs les treſoꝛiers  de france: … Endet Bl. 6b Z. 29 … nouſ  pꝛierōs dieu l vueille ſeruer de mal ⁊ de danger noſtre ſouuerain paſteur ⁊ si bien cōduire que en la fin de  ſes iours il puiſſe acquerir le royaume de paradis.  Amen Explicit  
C 3679. 
Claudin II 85. 
Bechtel E-81. 
Pell 4578. 
CRF VI 766. 
ISTC il00367300. 
 Bern UB. 
Dresden *
SUB (z.Z. Moskva GosB). 
Paris BN, Mazarin. 
 Gesamtüberlieferung: 4 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
Tit.
						(L)entree  du roy treſcreſtien Loys douzieſme dece nom en  ſa bonne ville cite et vniuerſite de paris faicte  lan mil cccc.iiiixx et xviii le lundi .ii. iour de  iuillet  Bl. 1b ⁌ A la gloiꝛe et haulte louenge … Endet Bl. 6b Z. 9 ⁌ Si pꝛirons a dieu et ala gloꝛieuſe vierge marie de  tenir le royaulme en paix et en concoꝛde garder noſtre  roy de mal et tonte la baronnie et octroye a toꝯ peradis  a la fin par ſamiſericoꝛde.:. Amen  ⁌ Cy finiſt lentree du roy noſtre ſire Loys  douzieſme de ce nom en ſa bonne ville cite et  vniuerſite de paris .:.  
Dresden *
SUB (z.Z. Moskva GosB). 
 Gesamtüberlieferung: 1 Exemplar/Fragment in öffentlichen Einrichtungen.
6 Bl. 32 Z. Typ. 97G. 
Tit.  Lētree du roi  de France treschrestien Loys douziesme de cenom a sa bonne ville de Paris / Avecques la reception de luniversité de  Paris ⁊ aussi demonseigr de paris : ⁊ le soupper qui fut fait  au palais Faicte ľ an mil. cccc. iiiixx. ⁊ xviii. le lundi. ii iour  de iuillet. Hlzs.  Bl. 1b 
						(A ) la gloire ⁊ haulte louenge de dieu le créateur : de sa glorieuse vierge mere : ⁊ de toute la court celestielle de paradis  … Endet Bl. 6b Z. 32  ses iours il puisse acquerir le royaulme de paradis  Amen : Explicit  
Vorlage: CRF VIII.
Paris BHistVille. 
Gesamtüberlieferung: 1 Exemplar/Fragment in öffentlichen Einrichtungen.
L’Entrée. Ingressus Ludovici XII. in civitatem Mediolanensem die VI. Oct. MID
2 Bl. 
[a²]. 35 Z. Typ. 
9:89G. Init. 
h. Rubr. 
β. 
Bl. 1a ⁌ Ingreſſus xianiſſimi Ludouici francoꝛum  Regis in ciuitatem ſuam Mediolanenſem.  (D²)Ie dominica Sexta Octobꝛis .M.cccc.xcix. Ludouicus Francoꝛū Rex xianiſſimus ex biguaſco qď opidū nō lōgius a mediolano decē milibꝯ paſſuuz diſtat pernoctauerat hoꝛa decimanona diſceſſit: … Endet Bl. 2b Z. 31 … ⁌ Ceterū vero armatos gētes videlicz ſex-centū lancee cū maxima aliozū equituꝛ ⁊ peditū numero diſtribu-te erant per caſtra et foꝛtilicia et pꝛope Alamanos ⁊ pꝛo munitiōe  foꝛtelicioꝛum et pꝛopter inimicornm incurſus. 
Vorlage: München SB (Kopie).
Gesamtüberlieferung: 1 Exemplar/Fragment in öffentlichen Einrichtungen.
4 Bl. 
[a]. 34 Z. Typ. 
6:92G. Init. 
k. Rubr. 
ζ. 
Bl. 1 ⁌ Ingreſſus xaniſſimi Ludouici francoꝛum  Regis in ciuitatem ſuam Mediolane.  (D²)Ie dominica Sexta Octobꝛ  .M.cccc.xcix. Ludouicus francoꝛum Rex xianiſſimus … Endet Bl. 3a Z. 29 … ⁊ pꝛopter inimicoꝛnm incuꝛſus.  ⁌ Finis. Bl. 3b u. 4 leer.
Anm. Endet auch Z. 29 incuꝛſus.  ohne ⁌ Finis.  (Günther; Ex. Leipzig UB. Wien NB).
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 53. 
Leipzig *
UB. 
Stuttgart *
LB. 
Wien *
NB. 
 Gesamtüberlieferung: 3 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
4 Bl. 
[a]. 34 Z. Typ. 
6:92G. Init. 
k. Rubr. 
ζ. 
Bl. 1a ⁌ Ingreſſus xianiſſimi Ludouici francoꝛum  Regis in ciuitatem ſuam Mediolane.  (D²)Ie dominica Sexta Octobꝛ .M.cccc.xcix. Ludouicus  francoꝛum Rex xpianiſſimus … Endet Bl. 3a Z. 28 … ⁊ pꝛope Alamanos ad ducatus  Mediolani tuitionem ⁊ hoſtium incurſus repꝛimendos.  ⁌ Finis. Bl. 3b u. 4 leer. 
C 3674. 
IGI 5147. 
Pr 3891. 
BMC IV 119.IA 19043. 
Günther 2512. 
Madsen 2551. 
ISTC il00371500. 
 København *KglB. 
Leipzig UB. 
London BL. 
Manchester RylandsL. 
Milano BTrivulz. 
Nürnberg *Scheurl. 
 Gesamtüberlieferung: 6 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
2 Bl. 
[a²]. 43 Z. Typ. 
7:73G. Init. 
a. Rubr. 
ζ. 
Bl. 1a Ingreſſus xianiſſimi Ludouici francoꝛum  Regis in ciuitatem Mediolane  (D)Ie dominica Sexta Octobris .M.cccc.xcix. Ludouicus  Francoꝛum Rex xianiſſimus … Endet Bl. 2b Z. 19 … ⁊ hoſtium  incurſus repꝛimendos.  ⁌ Finis.  
RSuppl 111. 
IGI 5148. 
Pell 6290. 
CIBN E-39. 
Horch: Rio 103. 
ISTC il00371550. 
 Paris BN. 
Rio de Janeiro BN. 
Roma BVallicell. 
Solothurn *
ZB. 
 Gesamtüberlieferung: 4 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
1 Bl. eins. bedr. 372 × 266 mm. 73 Z., Z 2–73 in 2 Sp. Typ. 
2:140G, 
4*:79G. Init. 
i. Rubr. 
γ. Rand- u. Fußleisten. 1 Hlzs. 
Hlzs.  (Zwischen 3 Leisten) Ingreſſus criſtianiſſimi ludouici francoꝛum regis in ciuitatē ſuā Mediolanen.  Sp. 1
				(D)Ie dica Sexta Octobjis .M.cccc.xcix. Ludouicꝯ Francoꝝ Rex xianiſſimꝯ … Endet Sp. 2 Z. 68 … ⁊ hoſtium incurſus repꝛimendos.  Impꝛeſſum Argentine. Anno  domini .M.cccc.xcix.  
Anm. 1. Als Vorlage diente eine der von Silber gedruckten Ausgaben.
Anm. 2. Korrektur zum gedruckten GW: Typenbestimmung korrigiert.
Einbl 724. 
VE15 E-36. 
Schramm XX Abb. 1802. 
BSB-Ink I-170. 
ISTC il00371560. 
 Gesamtüberlieferung: 2 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.