Chrysoloras, Manuel
Griech. Humanist, ✽ Mitte des 14. Jahrhunderts zu Konstantinopel, Ende 1396 oder Anfang 1397 Lehrer der griech. Grammatik und Literatur zu Florenz, seit 1400 zu Mailand und Pavia; seit etwa 1404 byzantinischer Gesandter in Venedig, seit etwa 1408 in päpstlichen Diensten, † im Frühling 1415 während des Konstanzer Konzils.
0669310N Chrysoloras, Manuel: Erotemata. [Florenz, um 1475]. 
50 Bl. [a–e¹⁰]. 16–18 Z. Typ. 102Gr.
Bl. 1a [²]ἰσ πόσα διαἰροῦνται τὰ εἰκοσι τέσναρα Γράμματα εἰσ  δύο … Lage b οῖον, τύπτω. εἰσ . περι- …Endet Bl. 49b Z. 6 … τῆσ ἐσομένησ. τὸ ἐσόμενον. τοῦ ἐσὸμένου:~ Darunter griech. Alphabet (nebst Diphthongen). Endet Z. 13 … ευ. ου.  Bl. 50 leer.
Vorlage: Res.Publ. Unit.
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 30. Res.Publ. Unit 45.
IGI 2777. Ridolfi: Firenze S. 25–26. ISTC ic00489500.
Brescia BQuerini. Firenze BRiccard.
Gesamtüberlieferung: 2 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
06694 Chrysoloras, Manuel: Erotemata. [Florenz: Lorenzo di Alopa, um 1496]. 
64 Bl. α–θ⁸. 22 Z. Typ. 5:111Gr.
Bl. 1aΕρωτήματα του χρυσολωρᾶ.  [³]ις πόσα διαροῦνται τὰ εἰϰοσιτέσσαρα  γράμματα. ἅ ϰαὶ στοιχεῖα λέγονται, …Sign. b νονται. τὰ δὲ βαρύτονα, δϊὰ τοῦ .ω. μεγάλου·  … Endet Bl. 64b Z. 13 Ο ἐσόμενος. νου. Η ἐσομένη. ης Τὸ ἐσόμενον. νου.  ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙ-ΚΗΣ ΤΟΥ ΡΧΥΣΟΛΩΡΑ.  Z. 17 Griech. Alphabet (nebst Diphthongen). Endet Z. 18 … ευ. ει. ου. 
Anm. Bl. 1a Z. 21 statt Πόσα auch: πόσα. Bl. 38b Z. 21 statt τύψαίς·  Επὶ τούτου ἄχρηστος· auch τύψαίς· ἐπὶ  τούτου ἄχρηστος·  (z.B. 1. Ex. London BrM).
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 45. Oxford Bodl (Digitalisat).
HCR 5016. CIBN C-322. Pr 6413. Ce³ C-490. IGI 2778. Rhodes: Greece C6. BMC VI 668.IA 28031. 668.IA 28032. Bod-inc C-203. Madsen 1128. ISTC ic00490000.
Athēnai LaskaridisFound
. Firenze BLaur
, BMarucell, BN. København KglB (def.). London BL
(2 Ex.). Manchester RylandsL
. Napoli BN
. Nelahozeves Lobkowitz. New Haven UL. Oxford Bodl
. Paris BN. San Marino (Calif.) HuntingtonL. Washington (D.C.) LC. Zürich ZB
.  — Damianos Kyriazi Collection (Athen).
Gesamtüberlieferung: 16 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen und mindestens 1 Exemplar in Privatbesitz nachgewiesen.
06695 Chrysoloras, Manuel: Erotemata. [Florenz: Benedictus Ricardinus, um 1498/1500]. 
88 Bl. α–χ. 19 Z. Typ. 1:121Gr.
Bl. 1a Z. 21 m. Sign. a iΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ  ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ.  [³]ις πόσα διαροῦνται τὰ εἰϰοσϊτέσσαρα γράμματα. ἃ ϰαὶ στοιϰεῖα λέγονται,  εἰς δύο. …Sign. b ταῖν. πληϑυντιϰὰ. ἁι. τῶν. ταῖς  …Endet Bl. 88a Z. 11 Ο ἐσόμενος νου  Η ἐσομένη τῆς .ης. τὸ ἐσόμενον .νου.  .ΤΕΛΟΣ. ΤΗΣ .ΓΡΑΜΜΑΤΙ.ΚΗΣ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ.  Z. 16: Griech. Alphabet (nebst Diphthongen). Endet Z. 17ευ. ει. ου. Bl. 88 b leer.
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 89. London BL (IISTC).
HCR 5015. Pr 6194A. Ce³ C-491. IDL 1233. IGI 2779. Rhodes: Greece C7. BMC VI 690.IA 28065. Rhodes: Oxford 543. ISTC ic00491000.
Athēnai Gennad, NB. Basel UB. Firenze BN. Lausanne Melissa. Leiden BU
. Linköping Stift. London BL
(2 Ex.). Manchester RylandsL
. Milano BTrivulz. Modena BEst. Napoli BU (def.). New York MorganL. Oxford QueenC. Pisa BU. Roma BCorsin
. Wien NB
(Lage q u. Bl. 85 fehlen). Windsor RL.  — George Koumousis (Athen).
Gesamtüberlieferung: 19 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen und mindestens 1 Exemplar in Privatbesitz nachgewiesen.
6 Sp.496a Chrysoloras, Manuel: Erotemata. Paris, 1500. 
HC 5017. BSB-Ink (C-292). ISTC ic00491500.
Nach Kolophon und Druckermarke gedruckt von Gilles de Gourmont, der erst seit 1506 wirkt. Mithin ist das Datum ‘Anno di .M.CCCCC.vij. Cal’. Decēbr.’ als 1.XII.1507 zu lesen.
Cambridge TrinityC. Innsbruck ULB. London BL
. Manchester RylandsL
. München UB
. Oxford Bodl (2 Ex.). Paris BN, Mazarin (2 Ex.).
Gesamtüberlieferung: 10 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
06696 Chrysoloras, Manuel: Erotemata. Bearbeitung des Guarinus Veronensis, griech. und lat. [Vicenza(?): Drucker des Chrysoloras (GW 6696), um 1475] [vielmehr Vicenza: Johannes Renensis, 1477]. 
42 Bl. [a–d⁸e⁶f]. 2 Sp. 19 Z. Typ. 3:101R, 4:150Gr.
Bl. 1aα ἰς πόσα διαιροῦνται τὰ εἴϰοσι  τέσσαρα γράμματα εἰς δύο … β In quot diuiduntur uiginti  quattuor litteræ in duo … Lage b εἰς μαϰρὸν. οὕτως. εο. ου. οε. ου.  … Endet Bl. 41bα Z. 3 Hoc futu℞: huius futuri.  β Z. 3 τὸ ἐσόμενον· τοῦ εσομένου.  α Z. 4 Aue maria gratiæ plena.  β Z. 4 χαῖρε μαρία ϰεχαριτωμένη.  α Z. 10 Pater noſter qui es in cælis  β Z. 10 πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς ὀυρανοῖς  … Endet Bl. 42aα Z. 2 ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ. ἀμὴν.  β Z. 2 Sed libera nos a malo. Amen.  Konkordanz des lat. u. griech. Alphabets. β Z. 9 Δεῖ δὴ χρημάτων, ϰαὶ ἄνευ  τούτων. οὐδὲν ἐστὶ γενέσϑαι  τῶν δεόντων.  τέλος.  Bl. 42b leer.
Anm. 1. Zur Datierung und zur Identifizierung des Druckers vgl. Della Rocca de Candal, Geri/Olocco, Riccardo/Kokkonas, Yannis: Experimenting with Greek Typography: The Undated Vicenza Chrysoloras [1477]. In: Thesaurismata 48 (2018) S. 97–116.
Anm. 2. “Known with a variant for the first leaf” (ISTC).
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 45. Oxford Bodl (Digitalisat).
HCR 5018. C 1604. CBB 4282. Ce³ C-493. IGI 2781. VB 4593.5. CIBN C-323. Pr 7399. BMC VII 1038. Bod-inc C-204. ISTC ic00493000.
Athēnai Bule
, NB
(def.). Berlin *SB†
. Firenze BLaur
(def.). London BL
(2 Ex.). Louvain-la-Neuve BU
. Manchester RylandsL
. Mantova BCom
(def.). Milano BTrivulz
. Oxford Bodl
. Paris BN
. Roma BN
. Urbana UL
.
Gesamtüberlieferung: 14 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
06697 Chrysoloras, Manuel: Erotemata. Bearbeitung des Guarinus Veronensis, griech. und lat. [Parma: Drucker des Hieronymus (GW 12429), um 1481]. 
40 Bl. a–e⁸. 2 Sp. 24 Z. Typ. 1:111R, 2:111Gr.
Bl. 1aα m. Sign. a: [ ]ἰσ πόσα διαιροῦνται τὰ  ἑίϰόσι τέσσαρα γράμματα  εἰσ δύο … β: In quot diuiduntur uiginti quattuor litteræ?  in duo …Sign. b: εἰς μαϰρὸν οὕτως.  … Endet Bl. 39aα Z. 23:τὸ ἐσόμενον. τοῦ εσομένου.  β Z. 23:Hoc Futu℞ futuri.  α Z. 10:Pater noſter qui es ī cę-lis: … β:πάτερ ἥμῶν ὅ ἐν τοῖς ὀὐρανοῖσ … α Z. 15:Aue maria gratię plēa.  … β Z. 15:χαῖρε μαρία ϰεχαριτωμένη.  …Bl. 40aα: Konkordanz des lat. u. griech. Alphabets. Endet β Z. 7: o longa. ω. οο Chryſoloræ Manuelis  Erotimata Feliciter  Finiunt.  τέλοσ. Bl. 40b leer.
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 45. München SB (Digitalisat). Zaragoza BU (Digitalisat).
H 5019. IBE 1996. IGI 2782. Pell 3579. BSB-Ink C-291. Pr 6874. Bod-inc C-205. Chantilly 436. ISTC ic00493500.
Chantilly MConde. Firenze BLaur, BMarucell. Manchester RylandsL
. Milano BAmbros. Modena BEst. München SB
. Napoli BN. Oxford Bodl. Paris Arsenal (2 Ex., 1. Ex. def.). Roma BAngel. Siena BCom. Verona Lyz. Wien NB
. Zaragoza BU
.
Gesamtüberlieferung: 16 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
06698 Chrysoloras, Manuel: Erotemata. Bearbeitung des Guarinus Veronensis, griech. und lat. Venedig: Peregrino Pasquale, 5.II.1484. 
32 Bl. a⁸bc⁸d–f. 2 Sp. 29–31 Z. Typ. 1:95R, 2:95Gr.
Bl. 1a leer. Bl. 1b α.β.γ.Δ.δ. … α Z. 3 Pater noſter qui es in  cœlis: … β Z. 3 Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς ὀυρανοῖς … α Z. 18 Aue Maria gratiæ plena. … β Z. 18 Χαῖρε ϰεχαριτωμένη μαρία . …Bl. 2aα m. Sign. a2:Ἐὶς πόσα διαιροῦνται τὰ  ἑίϰοσι τέσσαρα γράμμα-τα ? ἐὶς δύο … β: In quot diuidūtur ui-ginti quattuor litteræ?  in duo …Sign. b μέλλοντοσ τό: ψ. ἔχει. ι…Endet Bl. 32b α Z. 8 Hoc futurum futuri.  FINIS.  β Z. 8 Τὸ ἐσόμενον. τοῦ ἐσομένου  Τέλοσ Unter den Sp. Impræſſum Venetiis per Peregrinum Bononienſem.  M.CCCCLXXXIIII. DIE QVINTA FEBRVARII.  Konkordanz des lat. u. griech. Alphabets. Endet β Z. 25: o lōga. ω. οο. 
HCR 5020. Ce³ C-494. CIH 988. IGI 2783. Pell 3580. VB 4075. CIBN C-324. Pr 4844. BMC V 390.IA 22223. 390.IA 22224. S. xxxiv. Bod-inc C-206. Chantilly 437. Günther 3496. Rhodes: Oxford 544. ISTC ic00494000.
Basel UB. Berlin *SB†
. Chantilly MConde. Città del Vaticano BVat (2 Ex.). Firenze BLaur, BN. Leipzig UB
(2 Ex., ehem. 2. Ex.). London BL
(2 Ex.). Manchester RylandsL
. Milano BTrivulz. Moskva GosB
. New York MorganL. Oxford Bodl, QueenC. Paris BN. Princeton UL
. Subiaco Benedikt. Washington (D.C.) LC. Wien NB
(Bl. 3–6 fehlen).  — Gordan (New York).
Gesamtüberlieferung: 22 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen und mindestens 1 Exemplar in Privatbesitz nachgewiesen.
06699 Chrysoloras, Manuel: Erotemata. Bearbeitung des Guarinus Veronensis, griech. und lat. Vicenza: Leonardus Achates, 1.IX.1490. 
32 Bl. a⁸bc⁸d–f. 2 Sp. 30–31 Z. Typ. 6:88R, 9:88Gr.
Bl. 1a leer. Bl. 1b: α.β.γ.Δ.δ. … α Z. 3Pater noſter qui es in  cœlis: … β Z. 3: Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς ὀυρανοῖς … α Z. 18:Aue Maria gratia ple-na. … β Z. 18:χαῖρε ϰεχαριτωμένη μάρὶα . …Bl. 2aα m. Sign. a2:Ἐὶς πόσα Διαιροῦνται τὰ  είοϰσι τέσσαρα γράμμα-τα. ἐὶς Δύο … β: In quot diuidūtur ui-ginti quattuor litteræ  in duo. …Sign. b: μέλλοντοσ τὸ .ψ. ἔχει. ι…Endet Bl. 32b α Z. 8:Hoc futurum futuri.  FINIS:  β Z. 8:Τὸ ἐσομένον. τοῦ ἐσομένου  Τέλοσ. Unter den Sp.:Impreſſum Vincentiæ per magiſtrū leonardū de Baſilea.  M.CCCCLXXXX. DIE PRIMO MENSIS SEPTEM.  Dar. Konkordanz des lat. u. griech. Alphabets. Endet β Z. 25: o lōga. ω. οο. 
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 45. Barcelona BU (Digitalisat). Oxford Bodl (Digitalisat).
HC 5021. Ce³ C-495. IGI 2784. Rhodes: Greece C8. VB 4583.5. Pr 7129. BMC VII 1033IA 31727. Bod-inc C-207. Schüling 285. ISTC ic00495000.
Athēnai NB. Bamberg SB. Barcelona BU. Berlin *SB†
. Giessen UB. London BL
. Manchester RylandsL
. Melk Benedikt. Milano BAmbros. Oxford Bodl. Rimini BCiv. San Marino (Calif.) HuntingtonL. Vicenza BBertol (def.).
Gesamtüberlieferung: 13 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
06700 Chrysoloras, Manuel: Erotemata. Bearbeitung des Guarinus Veronensis, griech. und lat. Vicenza: Leonardus Achates, 23.XII.1491. 
32 Bl. a⁸bc⁸d–f. 2 Sp. 30–31 Z. Typ. 6:88R, 9:88Gr.
Bl. 1a leer. Bl. 1b: α.β.γ.Δ.δ. … α Z. 3Pater noſter qui es in  cœlis: … β Z. 3: Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς ὀυρανοῖς … α Z. 18:Aue Maria gratia ple-na. … β Z. 18:χᾶιρε ϰεχαριτωμένη μάρὶα . …Bl. 2aα m. Sign. a2:Ἐὶς πόσα διαιροῦται τὰ  ἐιϰοσι τέσσαρα γράμμα-τα ἐὶς δύο … β: In quot diuiduntur uiginti quattuor litteræ  in duo …Sign. b: μέλλοντὸσ τὸ .ψ. ἔχει. ι…Endet Bl. 32b α Z. 8:Hoc futurum futuri.  FINIS.  β Z. 8:Τὸ ἐσομένον. τοῦ ἐσομένου.  Τέλος Unter den Sp. Z. 10:Impreſſum Vincentiæ per magiſtrū leonardū de Baſilea.  M.cccclxxxxi. die .xxiii. menſis decembris. Dar. Konkordanz des lat. u. griech. Alphabets. Endet β Z. 25: o lōga. ω. οο. 
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 24. Res.Publ. Unit 45. Jena ULB (Digitalisat).
HC 5022. 9923. Ce³ C-496. IBP 1521. IGI 2785. Pell 3581. Rhodes: Greece C9. CIBN C-325. Pr 7132. BMC VII 1034.IA 31734. Chantilly 438. Hubay: Augsburg 561. Oates 2673. ISTC ic00496000.
Aschaffenburg StiftB. Athēnai Gennad. Augsburg SStB. Cambridge UL
(2 Ex.). Chantilly MConde. Chicago NewberryL. Città del Vaticano BVat (2 Ex.). Jena ULB. London BL
(2 Ex.). Manchester RylandsL
(2 Ex.). New Haven UL. Paris BN. Perugia BAugust. Ravenna BClass (def.). San Marino (Calif.) HuntingtonL. Stuttgart LB
. Trento BCom. Wien NB
.
Gesamtüberlieferung: 22 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
06701 Chrysoloras, Manuel: Erotemata. Bearbeitung des Guarinus Veronensis, griech. und lat. [Venedig: Adam von Ammergau, um 1471]. 
30 Bl. [a–c¹⁰]. 24 Z. Typ. 1:113R, vereinzelt 3:113Gr. Min. f. Init.
Bl. 1 a SVPER. ερωτηματα. μιϰρα. πολλυ  ωφελιμα. ιησουσ χριστοσ  (c²)VM. NOS. LIBELLVM. PREſētem ad latinoꝶ cognitionē deducturi  ſumus ante ipſius interpretationem aliqua  declarare …  … iuſtū fore arbitrati  ſumus: …  … Notādum hoc primo  ꝗdē eſt ꝙ Manuel Chryſolora natiōe græcus  … Z. 14 … hoc opuſculū magis ad latinorum utilitatem ꝗ ipſoꝶ  græcorum neceſſitatem compoſuit. Quod ī  maiori uolumine confectū. deinde Guarinus  in minus uolumen contraxit: … Bl. 1b Z. 23 … Interrogat igitur magiſter  diſcipulum ſuum in quot partes diuidantur  Bl. 2a iſtæ uigintituor litteræ: & diſcipulus reſpōdet ad interrogata perfecte. .M. εισ ποσα διαιρουνται τα εισϰοσι  τεσσαρα γραμματα. In quot diuidun  hæ uigīti tuor litteræ. … Endet Bl. 30a Z. 5 Ιστεον οτι πολλοι συνδεσμοι εισ δια-φορουσ αναγεσϑαι δυνανται τροπουσ  Sciendū eſt ꝙ multæ cōiūctiones ad diuerſos  poſſunt referri modos τε γαρ αν nō copula-tiuæ ſolū … Z. 14 … & ſignificat idem quod cōiūctio  quæ apud nos eſt fœminini. τελοσ  Z. 16 4 sapphische Strophen Græca mercari pueris latinis  … Bl. 30b Z. 9 Asklepiadeen Græcorum pueri diſcite regulas:  … Enden Z. 21 Qui mundum regit & ſydera naufrago  Deteſtata mari ſæpe eleſpontico  Nec non & totiens adriacis uadis: 
Anm. Korrektur zum gedruckten GW: Formatangabe geändert, alle erhaltenen Exemplare sind in 8° (Mitteilung Ester Peric, Neapel, nach Prüfung durch die jeweiligen Besitzerinstitutionen).
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 30. Res.Publ. Unit 45.
Ce³ C-492. IGI 2780. ISTC ic00492000.
Città del Vaticano BVat
. Firenze BLaur
. Manchester RylandsL
. Mantova BCom
(Bl. 11 u. 20 fehlen). Milano BNBraid
. New York MorganL
.
Gesamtüberlieferung: 6 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
Gesamtkatalog der Wiegendruckehttps://gesamtkatalogderwiegendrucke.de/docs/CHRYMAN.htm • Letzte Änderung: 2019-10-08