Articella
Sammlung von Werken alter Mediziner.
Vgl. Arrizabalaga, Jon: De la copie à l’éditión: Francesc Argilagues et les manuscrits médicaux aux premiers temps de l’imprimerie (fin XVe–début XVIe siècle). In: Médiévales 52(2007) S. 119–134. — Arrizabalaga, Jon: The Articella in the Early Press, c. 1476–1534. Cambridge 1998 [25.VI.2015].
02678 Articella. [Padua: Nikolaus Petri, um 1476]. 
246 Bl. A¹⁰a⁸bc¹⁰d⁸e¹⁰f–l⁸m⁶no⁸p⁶q–zaa–ee⁸ff¹⁰. 2 Sp. 50 Z. Typ. 1*:111/112R, 2:115G. Min. f. Init.
Inhalt: Johannitius: Isagoge (Medicina dividitur in duas partes: in theoricam et practicam …). — Theophilus Philaretus: Liber pulsuum. — Liber urinarum. — Hippocrates: Aphorismi mit Komm. von Galenus. Bearb. Constantinus Africanus. — Prognostica mit Komm. von Galenus (Augustinus florentinus virtutum cultor studiosis et valere et benefacere …). — De regimine auctorum morborum mit Komm. von Galenus. — Galenus: Ars medica mit Komm. von ʾAlī Ibn–Ridwān.
Reproduktionen: München SB (IISTC). Madrid BN (Digitalisat). München SB (Digitalisat).
H 1868. Klebs 116.1. IBE 601. IGI 907. BSB-Ink A-785. Scheidegger-Tammaro 122. ISTC ia01142500.
Bamberg *SB. Firenze BN. London WellcomeMedL. Lübeck *[StB] (Bl. 5, 6 u. 246 fehlen). Madrid BN. Modena BEst (def.). Montecassino Benedikt. München SB
. Nelahozeves Lobkowitz. Padova BU (Bl. A1-10 fehlen). Praha NKn. Sankt Petersburg NB. Zürich ZB
.
Gesamtüberlieferung: 13 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
0267810N Articella. Venedig: Johannes und Gregorius de Gregoriis, 4.VI.1481 [vielmehr 21.VI.1502]. 
94 Bl. Typ. got.
Endet Impreſſum venetijs per Iohannem et Gregorium de gregorijs/ fratres. Anno dni M.cccc.lxxxj. Iunij die iiij.
Inhalt: Johannitius: Isagoge (Medicina dividitur in duas partes: in theoricam et practicam …). — Theophilus Philaretus: Liber pulsuum. — Liber urinarum. — Hippocrates: Aphorismi mit Komm. von Galenus. Bearb. Constantinus Africanus. — Prognostica mit Komm. von Galenus (Augustinus florentinus virtutum cultor studiosis et valere et benefacere …). — De regimine auctorum morborum mit Komm. von Galenus. — Galenus:Ars medica mit Komm. von ’Alí Ibn-Riḍwān.
Anm. Das dem GW-Eintrag zugrundeliegende Ex. befand sich 1903 im Besitz von Leo Olschki (Florenz), der es vom Antiquariat J. Halle (München) erworben hatte. Vermutlich ist es identisch mit einem am 28.VII.1924 bei Sotheby’s (London) versteigerten Ex. (Catalogue of a Valuable Collection of Early Works Chiefly on Medicine, Astronomy, Geography and the Discovery of America. The Property of a Well-known Collector […]) Nr 60A: “Veterum Medicorum Opuscula”. Zum Kolophon bemerkt der Katalog: “The date appears to have been tampered with and is certainly wrong. The types used are nos. 34 and 36 (Proctor and Haebler) of the De Gregoriis firm, which were in use in 1499 and 1500. Below the date is written in pencil ‘1502, 21 Junii,’ which may be correct, the ‘Die. iiii’ being plainly a pen addition.”. Dieses Ex. heute in San Marino (nach anonymer Mitteilung an den GW, 20.VIII.2019). Der OPAC der HuntingtonL transkribiert das Kolophon: “Impressum venetijs : Per Joannem [et] Gregoriu[m] de Gregorijs fratres, Anno D[omi]ni. M.[cccc.lx]xxi. Junij [Die.iiij.] [Probably 21 June 1502].” und bemerkt: “The bracketed portion of the imprint date has been altered in ms.”. Zur Articella-Ausgabe von 1502 (EDIT16 CNCE 3216, USTC 800012, weiteres Ex. in Bethesda NLMed, Sign. WZ 240 A791 1502) vgl. Arrizabalaga, Jon: The Articella in the Early Press, c. 1476–1534. Cambridge 1998, S. 15–17. Die Angaben bei Eisermann, Falk: Lost in Transaction. ‘Discollecting’ Incunabula in the Nineteenth and Twentieth Centuries. In: Buying and Selling. The Business of Books in Early Modern Europe. Hrsg. Shanti Graheli. Leiden/Boston 2019. (Library of the Written Word. 72.) S. 522–539, hier S. 529–531, sind entsprechend zu korrigieren.
San Marino (Calif.) HuntingtonL
.
Gesamtüberlieferung: 1 Exemplar/Fragment in öffentlichen Einrichtungen.
02679 Articella. Hrsg. Franciscus Argilagnes. Venedig: Hermann Liechtenstein, 29.III.1483. 
216 Bl. a–d⁸e⁶f–ſ⁸tu⁶v–zA–C⁸D⁶. Gez. [1]2–212 [mit Fehlern]. 2 Sp. 65 Z. Typ. 5:150G, 6:74G, 9:106G, 10:82R. Min. f. Init. KolTit.
Inhalt: Johannitius: Isagoge (Medicina dividitur in duas partes: in theoricam et practicam …). — Theophilus Philaretus: Liber pulsuum. — Liber urinarum. — Hippocrates: Aphorismi mit Komm. von Galenus. Bearb. Constantinus Africanus. Davor: Tabula . — Tabula super libros Hippocratis sequentes. — Prognostica mit Komm. von Galenus (Augustinus florentinus virtutum cultor studiosis et valere et benefacere …). — De regimine auctorum morborum mit Komm. von Galenus. — Epidemiae mit Komm. von Johannes Alexandrinus. — De natura fetus Übers. Bartholomaeus de Messina. — Galenus: Ars medica mit Komm. von ʾAlī Ibn–Ridwān. — Gentilis de Fulgineo: De divisione librorum Galeni. — Hippocrates: De lege. (Intendimus edere sermonem exponentem illud quod clausum est …) Übers. Arnoldus de Villa Nova. — Jusiurandum. Übers. Vergerius Petrus Paulus.
H 1869. Klebs 116.2. Ce³ A-1143. CIH 327. IBE 602. IBP 573. IDL 441. IGI 908. Pell 1377. BSB-Ink A-786. CIBN A-618. Bod-inc A-457. Borm: IG 236. Sack: Freiburg 308. Walsh: Harvard 2046. ÖNB-Ink A-496. ISTC ia01143000.
Assisi BCom. Bethesda NLMed. Boston (Mass.) CountwayLMed. Budapest BU. Città del Vaticano BVat. Dillingen StudB. Freiburg *UB
. Helsinki NB. Innsbruck ULB. Königsberg ehem. UB. Kraków [BU]. Legnica ehem. StB. London WellcomeMedL. Los Angeles BioMedL. Luzern [ZB]. Macerata BCom. Madrid BN. Mantova BCom. Memmingen StB. München SB
, UB
. Napoli BN (3 Ex.). Oxford Bodl. Paris BN, BUMed
. Roma BCasanat. Salzburg [BenediktPeter]. Sankt Gallen [Benedikt]. Sassoferrato BCom. Segovia Catedr. Sondershausen ehem. LB, M. Stanford LaneMedL. Stuttgart *LB
(2 Ex.). Terni BCom (Bl. 212 fehlt). Utrecht BU
. Wien NB
. Wolfenbüttel *HerzogAugustB (2 Ex.). Wrocław *BU.
Gesamtüberlieferung: 43 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
02680 Articella. Hrsg. Franciscus Argilagnes. Venedig: Baptista de Tortis, 20.VIII.1487. 
216 Bl. aaabd⁸e⁶f–s⁸tu⁶v–zA–C⁸D⁶. Gez. [1]2–150[4]151–212. 2 Sp. 63 Z. Typ. 3:92G, 5:130G, 7:75G. Min. f. Init. KolTit.
Inhalt: Johannitius: Isagoge (Medicina dividitur in duas partes: in theoricam et practicam …). — Theophilus Philaretus: Liber pulsuum. — Liber urinarum. — Hippocrates: Aphorismi mit Komm. von Galenus. Bearb. Constantinus Africanus. Davor: Tabula . — Tabula super libros Hippocratis sequentes. — Prognostica mit Komm. von Galenus (Augustinus florentinus virtutum cultor studiosis et valere et benefacere …). — De regimine auctorum morborum mit Komm. von Galenus. — Epidemiae mit Komm. von Johannes Alexandrinus. — De natura fetus Übers. Bartholomaeus de Messina. — Galenus: Ars medica mit Komm. von ʾAlī Ibn–Ridwān. — Gentilis de Fulgineo: De divisione librorum Galeni. — Hippocrates: De lege. Übers. Arnoldus de Villa Nova (Intendimus edere sermonem exponentem illud quod clausum est …). — Jusiurandum. Übers. Vergerius Petrus Paulus.
Anm. 1. Auf Bl. 2 fehlt auch die Blattzählung (z.B. Ex. Lund UB). Sign. a statt aphrica auch aphricani  (Ex. Bonn ehem. ULB). Bl. 17aα m. Sign. b u. Blz. 17 statt [cibi hūectatōibꝯ: ꝗ in ſtōacho digeri: ī ſiccitatē uentris ] auch cibi hūectationibus: ꝗ ī ſtōacho digeri: ī ſiccitatē ven (Ex. Hamburg SUB†. København KglB).
Anm. 2. Lagengetreuer Nachdruck von Nr 2679.
HC 1870. C 696. Klebs 116.3. Ce³ A-1144. IBE 603. IBP 574. IDL 442. IGI 909. Pell 1378. BSB-Ink A-787. CIBN A-619. Pr 4633. BMC V 325.IB 21384. Borm: IG 237. Günther 3795. Madsen 357. ÖNB-Ink A-497. Voulliéme: Bonn 105. ISTC ia01144000.
Bethesda NLMed. Bonn ehem. ULB
. Chicago NewberryL, UL. Ferrara BCom. Groningen BU
. Hamburg SUB†. Innsbruck ULB. København KglB (def.). Leipzig UB
. London BL
, CSurgeon. Lund UB (def.). Madrid BMun
, BN. Milano BNBraid (def.). Modena BEst. Montréal OslerL. München *SB
, *UB
. Napoli BN. New Haven MedSch. New York AcadMed. Palermo BCom (Bl. 1-2 fehlen). Paris BN. Nelahozeves Lobkowitz. Roma BAngel, BCorsin
. San Francisco MedCenter. Sankt Petersburg NB. Sankt Pölten Bisch. Verona BCiv. Wien NB
(2 Ex.). Wolfenbüttel HerzogAugustB. Wrocław [BU].
Gesamtüberlieferung: 36 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
02681 Articella. Nach der Ausg. von Franciscus Argilagnes mit Marg. hrsg. von Gregorius a Vulpe. Venedig: Philippus Pincius, 26.IX.1491. 
194 Bl. a–z⁸⁊¹⁰. Gez. [1]2–193[1]. 2 Sp. Text von Kommentar umgeben. 59 bzw. 71 Z. Typ. 5:130G, 6:79G, 7:66G. Min. f. Init. Rubr. α. DrM III. KolTit. Marg.
Inhalt: Johannitius: Isagoge (Medicina dividitur in duas partes: in theoricam et practicam …). — Theophilus Philaretus: Liber pulsuum. — Liber urinarum. — Hippocrates: Aphorismi mit Komm. von Galenus. Bearb. Constantinus Africanus. Davor: Tabula . — Tabula super libros Hippocratis sequentes. — Prognostica mit Komm. von Galenus (Augustinus florentinus virtutum cultor studiosis et valere et benefacere …). — De regimine auctorum morborum mit Komm. von Galenus. — Epidemiae mit Komm. von Johannes Alexandrinus. — De natura fetus Übers. Bartholomaeus de Messina. — Galenus: Ars medica mit Komm. von ʾAlī Ibn–Ridwān. — Gentilis de Fulgineo: De divisione librorum Galeni. — Hippocrates: De lege. (Intendimus edere sermonem exponentem illud quod clausum est …) Übers. Arnoldus de Villa Nova. — Jusiurandum. Übers. Vergerius Petrus Paulus.
Anm. Bl. 9aα m. Sign.b u. Blz. 9, Text Z. 6 statt… acutuz: experimentū fallax:  βiudicium autez difficile  auch… acutum: experimentuz fallax:  βiudicium autem difficile.  … Kommentar Z. 8 stattpius diceres vt  ex opuſculis galieni aliqua latine lingue tranſducerem … auchpius diceres  vt ex opuſcu–lis Galieni  aliqua latine  lingue tranſ-ducerez … (Ex. Freiburg UB. München SB, UB).
H 1871. Klebs 116.4. CBB 326. Ce³ A-1145. CIH 328. IBE 604. IBP 575. IDL 443. IGI 910. CRF II S. 32. BSB-Ink A-788. Pr 5288. BMC V 493.IB 23620. Günther 3536. Hubay: Augsburg 193. Sack: Freiburg 309. Walsh: Harvard 2446. ÖNB-Ink A-498. ISTC ia01145000.
Albany SL. Amsterdam UB
. Assisi BCom. Augsburg SStB. Ávila BP. Basel UB. Bethesda NLMed
. Bologna Gy. Boston (Mass.) CountwayLMed. Brussel BR (Lage a fehlt). Budapest BU. Chicago UL. Città del Vaticano BVat (2 Ex.). Como BCom. Dresden SUB
. Edinburgh NL
. Erlangen UB. Freiburg *UB
. Genova BBerio. Graz UB. Jena ULB. Köln UStB
. Kraków [BU]. Leipzig UB
. London BL
(Bl. 2-7 fehlen). Mainz GutenbergM. München *SB
, *UB
. Nîmes BMun. Novara Sem. Philadelphia CPhysicians. Praha NKn. Salzburg UB. Sarnano BCom. Solothurn *[ZB]
. Torino BNU. Wien NB
, UB
.
Gesamtüberlieferung: 39 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
02682 Articella. Nach der Ausg. von Franciscus Argilagnes mit Marg. hrsg. von Gregorius a Vulpe. Venedig: Bonetus Locatellus für Octavianus Scotus, 20.XII.1492. 
196 Bl. aa–rA–E⁸FG⁶. Gez. [1]1–6[1]1–136 1–50[2]. 2 Sp. Text von Kommentar umgeben. 52 bzw.66 Z. Typ. 1:74G, 2:130G, 3:62G, 4:92G. Init. b, c, g, h, m. Rubr. β, γ, δ. DrM III des Octavianus Scotus. KolTit. Marg.
Inhalt: Johannitius: Isagoge (Medicina dividitur in duas partes: in theoricam et practicam …). — Theophilus Philaretus: Liber pulsuum. — Liber urinarum. — Hippocrates: Aphorismi mit Komm. von Galenus. Bearb. Constantinus Africanus. (Vita brevis ars vero longa tempus autem acutum experimentum fallax …) Davor: Tabula. — Tabula super libros Hippocratis sequentes. — Prognostica mit Komm. von Galenus (Augustinus florentinus virtutum cultor studiosis et valere et benefacere …). — De regimine auctorum morborum mit Komm. von Galenus. — Epidemiae mit Komm. von Johannes Alexandrinus. — De natura fetus. Übers. Bartholomaeus de Messina. — Galenus: Ars medica mit Komm. von ʾAlī Ibn–Ridwān. — Gentilis de Fulgineo: De divisione librorum Galeni. — Hippocrates: De lege. (Intendimus edere sermonem exponentem illud quod clausum est …) Übers. Arnoldus de Villa Nova. — Jusiurandum. Übers. Vergerius Petrus Paulus.
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 11. San Marino (Calif.) HuntingtonL (IISTC). Madrid BU (Digitalisat). Madrid PalacR (Digitalisat).
HR 1872. Klebs 116.5. Ce³ A-1146. IBE 605. IBPort 180. IGI 911. Pell 1379. CRF I 138. VB 4178. Pr 5040. Bod-inc A-458. Juntke: MarienB 51. ÖNB-Ink A-499. Walsh: Harvard 2295. 2296. ISTC ia01146000.
Bergamo BCiv. Berlin *SB†
. Bethesda NLMed. Boston (Mass.) CountwayLMed (2 Ex., 2. Ex. def.). Cambridge PeterHs (def.). Cremona BStat. Erlangen UB
. Halle MarienB
. Jena ULB. Karlsruhe [LB]. Kremsmünster Benedikt. Livorno BLabron. London CPhysicians. Madrid BU
, PalacR
. Oxford Bodl. Philadelphia CPhysicians. Pôrto BMun. Ravenna BClass. Sankt Gallen Benedikt. San Marino (Calif.) HuntingtonL. Strasbourg [BNU]. Tarazona Catedr. Torino BNU. Troyes BMun. Vicenza BBertol. Washington (D.C.) LC. Wien IGeschMed
, NB
.
Gesamtüberlieferung: 30 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
02683 Articella. Nach der Ausg. von Franciscus Argilagnes mit Marg. hrsg. von Gregorius a Vulpe. Venedig: Johannes und Gregorius de Gregoriis, 1500. 
196 Bl. aa–rA–E⁸FG⁶. Gez. [1]1–6[1]1–136 1–49[3]. 2 Sp. Text von Kommentar umgeben. 52 bzw. 66 Z. Typ. 20:170G, 35:74G, 36:102G, 40:93G. Init. a, b, c, f, g, n, o. Rubr. γ, ζ. DrM I. KolTit. Marg.
Inhalt: Johannitius: Isagoge (Medicina dividitur in duas partes: in theoricam et practicam …). — Theophilus Philaretus: Liber pulsuum. — Liber urinarum. — Hippocrates: Aphorismi mit Komm. von Galenus. Bearb. Constantinus Africanus. (Vita brevis ars vero longa tempus autem acutum experimentum fallax …) Davor: Tabula . — Tabula super libros Hippocratis sequentes. — Prognostica mit Komm. von Galenus (Augustinus florentinus virtutum cultor studiosis et valere et benefacere …). — De regimine auctorum morborum mit Komm. von Galenus. — Epidemiae mit Komm. von Johannes Alexandrinus. — De natura fetus Übers. Bartholomaeus de Messina. — Galenus: Ars medica mit Komm. von ʾAlī Ibn–Ridwān. — Gentilis de Fulgineo: De divisione librorum Galeni. — Hippocrates: De lege. (Intendimus edere sermonem exponentem illud quod clausum est …) Übers. Arnoldus de Villa Nova. — Jusiurandum. Übers. Vergerius Petrus Paulus.
Anm. Ist seitengetreuer Nachdruck von Nr 2682.
H 1873. Klebs 116.6. Ce³ A-1147. IBP 576. IGI 912. Pell 1380. CRF III 95. CRF VI 195. CRF XIX 120. BSB-Ink A-789. ÖNB-Ink A-500. Sack: Freiburg 310. Sallander: Uppsala 1573. ISTC ia01147000.
Cambridge SussexC. Città del Vaticano BVat. Dessau LB (z.Z. Moskva GosB). Dole BMun
(Bl. 4, 5 u. 8 fehlen). Erlangen UB. Forlì BCom. Freiburg *UB
. Graz UB, ZBFranzisk. Halle AkadLeopold (z.Z. Moskva GosB). Jerusalem Franzisk
(def.). Kraków BU. Manchester RylandsL
. Milano BNBraid. Millau BMun. München *SB
. New Haven MedSch. Padova BU (Bl. 1 fehlt). Paris Mazarin (def.). Praha [Präm]. Rovigo BConcord. San Marino (Calif.) HuntingtonL. Uppsala UB (def.). Vesoul BMun
. Wien NB
. Wrocław [BU]. Würzburg *UB
. Zwettl Zisterz
.
Gesamtüberlieferung: 28 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
92 Bl. A–L⁸M. 40 Z. Typ. 58G, 36:102G. Rubr.
Tit. Liber Hyſagoge Ioannici.  Liber Philareti de pulſibus.  Liber Theophili de vꝛinis.  Liber Aphoꝛiſmoꝝ Hypo. cū an-tiqua trāſlatiōne ⁊ noua Theodori gaze elegantiſſima.  Liber pꝛonoſticoꝛū Hypocratis.  Liber Tegni Gal.  Liber aphoꝛiſmoꝛum Damaſceni.  Flosculi in medicina ex Coꝛnelio  Celſo extracti.  Collectio Aphoꝛiſmoꝛu Hypo.  ad vnamquā egritudinem pertinentium.  Bl. 2a ⁌ Incipunt Hysagoge Ioannici  ad Tegni Galieni.  [⁵]Edicina diuiditur in duas partes. s. in theoricā  ⁊ practicam  … Sign. b (G²)Enera significationum sunt tria. Alia eni significant sa … Endet Bl. 90b Z. 38 … Nunc autem deo gratias ago  te huiusmodi mum translatorem inueni.  Expliciunt Aphorismi Ioannes damasceni.  Bl. 91 u. 92 unbekannt.
Vorlage: IGI (m. Abb. v. Bl. 1a).
Anm. Die Beschreibung in IGI beruht auf einem unvollständigen Ex. Vermutlich handelt es sich um die Ausgabe Venedig: Johannes und Gregorius de Gregoriis, 21.VI.1502; vgl. Arrizabalaga, Jon: The Articella in the Early Press, c. 1476–1534. Cambridge/Barcelona 1998 S. 50–51 Nr. 7 [31.III.2016].
IGI 913. ISTC ia01147500.
Assisi BCom (def.).
Gesamtüberlieferung: 1 Exemplar/Fragment in öffentlichen Einrichtungen.
Gesamtkatalog der Wiegendruckehttps://gesamtkatalogderwiegendrucke.de/docs/ARTICEL.htm • Letzte Änderung: 2013-12-03