Algorithmus
Zu den möglicherweise Johannes Widmann zuzuschreibenden Ausg. vgl. Verf.Lex.² X 991–994.
Übersicht
1269–1271
s.a. Licht, Balthasar (M18204)
1272.1273.127310N
1274
1275
1276–1278
1279
1280
Algorithmus linealis
14 Bl. A⁶B⁸. 33 Z. Typ. 1:88G, 2:156G. Rubr. α. 11 schem. Hlzs. DrM Ia.
Tit. Algoꝛithmus Linealis  Bl. 2a m. Sign. Aij [³]D euitādum multipli-ces Mercatoꝛum erro-res ⁊ alteriꝯ Arithmetice partis difficultates inuenta eſt quedam alia apud Apuleiu virū  in omni doctrina ꝑitiſſimū huiuſcemodi artis ſpeculatio. … Sign. b mediandus mediatꝯ fuerit numerꝯ. ⁊ ſi an bene ope … Endet Bl. 14(B8)a Z. 1 … Et t de  Radicū extractione et vltima huiꝯ Algoꝛithmi ſpecie Et per confequens de toto Algoꝛithmo.  Darunter Druckermarke. Bl. 14(B8)b leer.
Klebs 54.1. Ce³ A-462. IBP 241. Borm: IG 102. Günther 1375. Schlechter-Ries 48. ISTC ia00462000.
Gotha ForschB
(2 Ex.). Halle ULB (2 Ex.). Heidelberg UB
. Leipzig UB
. London UC. Nelahozeves Lobkowitz. New Haven MedSch. Wolfenbüttel HerzogAugustB
.
Gesamtüberlieferung: 10 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
01270 Algorithmus linealis. [Leipzig: Martin Landsberg, um 1495] [vielmehr nicht nach 1494]. 
14 Bl. A⁶B⁸. 33 Z. Typ. 1:88G, 2:156G. Rubr. α. 11 schem. Hlzs. DrM Ia.
Tit. Algoꝛithmus linealis.  Bl. 2a m. Sign. Aij [³]D euitādum multipli-ces Mercatoꝛum erro-res et alteriꝯ Arithmetice partis difficultates inuenta eſt queda alia apud Apuleium virū  in omni doctrina ꝑitiſſimū huiuſcemodi artis ſpeculatio. … Sign. b mediandus mediatꝯ fuerit numerꝯ. et ſi an b ope-… Endet Bl. 14a Z. 2 … Et tantum de Radicum extractione et vltima huiꝯ algoꝛithmi ſpecie Et per  conſequens de toto Algoꝛithmo.  DrM  Bl. 14b leer.
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 41.
Klebs 54.2. Pr 2961. BMC III 638.IA 11933. Hubay: Augsburg 74. Hubay: Würzburg 70. ISTC ia00462500.
Augsburg SStB (hsl. 1494). London BL
. Würzburg UB
.
Gesamtüberlieferung: 3 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
14 Bl. A⁶B⁸. 33 Z. Typ. 1:88G, 2:156G. Rubr. α. 11 schem. Hlzs. DrM Ia.
Tit. Algoꝛithmus Linealis.  Bl. 2α m. Sign. Aij [³]D euitādum multiplices Mercatoꝛum erro-res et alteriꝯ Arithmetice partis difficultates inuenta eſt quedā alia apud Apuleiū virum  in omni doctrina ꝑitiſſimū huiuſcemodi artis ſpeculatio. … Sign. b mediādus mediatꝯ fuerit numerꝯ. et ſi an bene ope … Endet Bl. 14(B8)a Z. 3 … Et tantū de Radicum extractione et vltima huius Algoꝛithmi ſpecie Et ꝑ conſequens de toto Algoꝛithmo.  Darunter Druckermarke. Bl. 14(B8)b leer.
Anm. Wegen des schlechteren Zustandes der Druckermarke offenbar später als Nr 1270 gedruckt.
Reproduktionen: München SB (Digitalisat).
H 828. Klebs 54.3. Schr 3143. Ce³ A-463. IBP 242. BSB-Ink A-311. CIBN A-246. Pr 2960. BMC III 638.IA 11931. Madsen 145. ÖNB-Ink A-227. ISTC ia00463000.
Baltimore ArtM. Djursholm IMittagLeffler. Erlangen UB. København KglB. Leipzig UB. Linz LB. London BL
, UC. München SB
. New York MorganL, PlimptonL. Paris BN. Straubing Gy. Wien NB
. Zwickau RatsSchB.
Gesamtüberlieferung: 15 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
2 Sp. 10a Algorithmus linealis. Leipzig: Melchior Lotter, [nach 1500]. 
H 830. Schr 3145. Pr 3045. Johnson-Scholderer: GermB S. 21. ISTC ia00463500.
Wegen der Ausstattung nach 1500.
Basel UB. Klagenfurt Bisch. London BL
, UL. Solothurn ZB
. Wien NB
.
Gesamtüberlieferung: 6 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
Algorithmus integrorum cum probis annexis
12 Bl. AB⁶. 33 Z. Typ. 1:88G, 2:156G. Rubr. α.
Tit. Algorithmus Integroꝝ  Cum Pꝛobis annexis.  Bl. 2a m. Sign. Aij [³]Uoniā omnia quecū  a pꝛimeua rerum natura conſtructa ſunt numeroꝛū viden ratione foꝛmata. … Sign. b facit numerum aut imparem. Si pꝛimum iterū vt  … Endet Bl. 12(B6)b Z. 26 … Et tantum de pꝛobis quibus faciliter ⁊ ſine  omni difficultate. omnia tue operationi ſubiecta  pꝛobare potes exempla.  Finis. 
R 378. Klebs 55.1. Schr 3142. Ce³ A-461. Borm: IG 101. Hubay: Würzburg 71. Zdanevyč 16. ISTC ia00461000.
Halle ULB. Kijv NB
. New Haven MedSch. New York PlimptonL. Wolfenbüttel HerzogAugustB
. Würzburg UB
. Zwickau RatsSchB.  — Reiss & Sohn (Königstein) 112 (April 2007) Nr 474.
Gesamtüberlieferung: 7 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen und mindestens 1 Exemplar in Privatbesitz nachgewiesen.
12 Bl. AB⁶. 33 Z. Typ. 1:88G, 2:156G. Rubr. α.
Tit. Algorithmus Jntegroꝝ  Cum Pꝛobis annexis.  Bl. 2 m. Sign. Aij [³]Voniā omnia quecū  a pꝛimeua rerum natura coſtructa ſunt numeroꝛum viden ratione foꝛmata. … Sign. b facit numerum aut imparem. Si pꝛimum iterum  … Endet Bl. 12(B6)b Z. 26 … Et tantum de pꝛobis quibus faciliter ⁊ ſine  omni difficultate. omnia tue operationi ſubiecta  pꝛobare potes exempla.  Finis. 
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 41. Nürnberg GermanNM (Digitalisat).
Nachtr 17. Klebs 55.2. Pr 2959A. BMC III 638.IA 11929. Günther 1374. Hellwig 39. Oates 1287. ISTC ia00461500.
Cambridge JohnC, UL. Dresden SUB (z.Z. Moskva GosB). Freiberg Gy (2 Ex.). Halle ULB. Leipzig UB
. London BL
. Nürnberg GermanNM. Straubing Gy
.
Gesamtüberlieferung: 10 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
0127310N Algorithmus integrorum cum probis annexis. [Antwerpen: Govert Bac, nach 1500(?)] [vielmehr Deventer: De Borne, um 1514]. 
8(?) Bl. AB(?). 30 Z. Typ. 1:99G, 2:180G oder Jakob von Breda 8:100G, 3:180G. Init. c, d oder Jakob von Breda Init. a, b. Rubr. α oder Jakob Breda γ.
Bl. 1a Algoꝛithmus integroꝛum  cum probis  annexis  Hlzs.  Bl. 1b ⁌ Algoꝛithmꝯ integroꝝ ānexis ꝓbis cōpēdioſe ex  diuerſis in vnū redactꝯ … Z. 5 (C²)Vm omnia que a primeua rerū natura cōſtructa ſunt nūeroꝛū vidētur rōe eſſe foꝛmata … Sign. b Item proba multiplicatōis ꝑ diuiſionē habetuꝛ  Endet Bl. 7b Z. 18 … ſcias operationem b eē factā 
Vorlage: GW–Manuskript. Langer.
Anm. 1. Alternative Druckerangabe nach brieflicher Mitteilung von Gerard van Thienen, Haag KglB (10.VII.1987).
Anm. 2. Vgl. Langer, Gottfried: Von Fragen um eine bisher nicht beschriebene Ausgabe des „Algorithmus integrorum cum probis annexis“. In: Gutenberg-Jahrbuch 1975 S. 81–87.
Halle MarienB (Bl. 1–7).
Gesamtüberlieferung: 1 Exemplar/Fragment in öffentlichen Einrichtungen.
Algorithmus minutiarum vulgarium
6 Bl. A⁶. Zeilenzahl wechselnd. Typ. 1:88G, 2:156G.
Tit. Algoꝛithmus Minutiarum Vulgarium  Bl. 2a m. Sign. Aij [³]Voniā autem vt Campanus dicit ſuꝑ ſecūda  diffinitiōe quinti elemētoꝝ Pars relatīe  ad totum et in iſtis duobꝯ extremis conſiſtit eoꝛum  ad inuicem relatio … Endet Bl. 5(A5)b Z. 13 … et erit minutia illa radix quadꝛata vel cu-bica m exigentiam extractionis et bene placitū extrahentis minutie pꝛopoſite Et tantum de Radicum extractione.  Bl. 6(A6) leer.
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 41. Wolfenbüttel HerzogAugustB (Digitalisat).
C 381. Klebs 56.1. Ce³ A-465. Pr 2962. BMC III 638.IA 11935. Borm: IG 104. Hubay: Würzburg 72. Kind: Göttingen 1213. Voulliéme: Trier 864. ÖNB-Ink A-228. ISTC ia00465000.
Göttingen SUB. Halle ULB. Keele ehem. UL. London BL
. New Haven MedSch. Trier StB. Wien NB
. Wolfenbüttel HerzogAugustB
. Würzburg UB
.
Gesamtüberlieferung: 9 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
Algorithmus minutiarum physicarum
6 Bl. A⁶. Zeilenzahl wechselnd. Typ. 1:88G, 2:156G.
Tit. Algoꝛithmus Minutiarum Phiſicarum  Bl. 2a m. Sign. Aij [³]Vanquā de Minutiaꝝ  vulgarium conſideratione in fuperioꝛibus ſatis diligentium lectoꝛum indagationi explanatum fit … Endet Bl. 6(A6)a Z. 17 … Si vero  non tunc nūerus inuentꝯ ⁊ vt in integris Et t de  Radicum extractione et toto illo Algoꝛithmo.  Bl. 6(A6)b leer.
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 41. Wolfenbüttel HerzogAugustB (Digitalisat).
Nachtr 18. Klebs 57.1. Ce³ A-464. BSB-Ink A-312. Borm: IG 103. Hubay: Würzburg 73. ISTC ia00464000.
Freiberg Gy. Halle ULB (2 Ex.). München SB
. New Haven MedSch. Wolfenbüttel HerzogAugustB
. Würzburg UB
. Zwickau RatsSchB.
Gesamtüberlieferung: 8 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
Enchiridion Algorisme
HC 824. CA 142. ILC B17.
Hain-Copinger-824. Campbell 142. Panzer I.367. 140 ("Bibl. Bodl. I,p.73", in Cat Bodl. 1674 aber nicht zu finden und in Oxford Bodl. nach Auskunft der Verwaltung nicht vorhanden).
CA 142.
Campbell 142 Anm. Cat. Bodl. 1853 I. S.44, in Oxford Bodl. aber nach Auskunft der Verwaltung nicht vorhanden.
Algorithmus novus de integris
10 Bl. A⁶B. 36 Z. Typ. 2:81G, 6:150G. Init. a, b. Rubr. β, γ. 4 schem. Hlzs. KolTit.
Tit. (A²)Lgoꝛiſmus nouus de ītegris compendioſe ſine figurarum (moꝛe Jtalo-rum) deletione compilatus. artem numerandi omnem viam calculandi enucleatim bꝛeuiſſime edocens. vna cum Algoꝛiſmis de minucijs vulgaribus videlicet et phiſicalibus.  Addita regula ꝓpoꝛtionum tam de integris  fractis que  vulgo mercatoꝝ regula dicitur. Quibus habit. quiuis modica adhibita diligentia omnem calculandi modum facilli-me adipiſci poteſt  … Bl. 2a m. Sign. Aij [³]Jſciplina numeroꝛum  Arithmetica eſt Gꝛeci e nūerū rithmon vocāt  quā fcriptoꝛes ſeculariū lrāꝝ inter difciplīas mathematicas iō pꝛimā eē volebāt … Sign. b multiplica 11 cubice in ſe et adde 160 ⁊ ꝓueniunt 1491  … Endet Bl. 10(E4)a Z. 32 … ⁊ pꝛoueniet ſecundus ſi b opera-tus fueris. ſinautē erroꝛem coꝛrige  ⁌ Finis triū Algoꝛiſmoꝝ. cū ꝓpoꝛtionū lʾ mercatoꝝ reglʾa.  Bl. 10(B4)b leer.
HC 825. VD16 A 1880. Ce³ A-466. IBPort 80. BSB-Ink A-313. Pr 1495. BMC I 308.IA 5198. Bod-inc A-202. Mendes: Lisboa 68. ISTC ia00466000.
Augsburg SStB. Città del Vaticano BVat. Darmstadt ULB
. Edinburgh NL
. Lisboa BN. Liverpool Athen. London BL
. Mainz GutenbergM. Manchester RylandsL
. München SB
(2 Ex.). Nelahozeves Lobkowitz. New Haven UL. Oxford Bodl (2 Ex.).
Gesamtüberlieferung: 15 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
10 Bl. A⁶B. 36 Z. Typ. 1:150G, 2:81G, 6:150G. Init. a. Rubr. α, β, γ. 4 schem. Hlzs. KolTit.
Tit. (A²)Lgoꝛiſmus nouus de  integris cōpendioſe ſine figurarum (moꝛe Jtalorum) deletione compilatus. Artem numerandi omnem  viam calculandi enucliatim bꝛeuiſſime edocens. vna cū Algoꝛiſmis de minutijs vulgaribus videlicet et phiſicalibus  Addita etiam regula ꝓpoꝛtionū tam de integris  fractis  que vulgo mercatoꝛum regula dici Quibus habitis. uis  modica adhibita diligentia omnem calculandi modum facillime adipiſci poteſt  … Bl. 2a m. Sign. Aij [³]Iſciplina numeroꝛum  Arithmetica eſt Greci e nūerū rithmon vocāt  quā ſcriptoꝛes ſeculariū lrāꝝ inter diſciplīas ma-thematicas iō pꝛimā eē volebāt … Sign. b multiplica 11 cubice in ſe et adde 160 et ꝓueniunt 1491  … Endet Bl. 10(B4)a Z. 32 … ⁊ pꝛoueniet ſecūdus ſi bū operatus fueris. ſinautē erroꝛem coꝛrige.  ❡ Finis trium Algoꝛifmoꝝ cum pꝛopoꝛtionum vel Mercatoꝛum regula  Bl. 10(B4)b leer.
Anm. Tit. auch abw., z.B. Ex. Gotha ForschB (laut ISTC).
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 42. Düsseldorf ULB (Digitalisat). München SB (Digitalisat).
H 827. VD16 A 1879. Klebs 58.2. VK 99. Ce³ A-467. Pell 514. BSB-Ink A-314. CIBN A-247. Finger: Düsseldorf 28. ISTC ia00467000.
Düsseldorf ULB. Gotha ForschB. London UC. München SB
(3 Ex.). New Haven UL. New York PlimptonL. Paris BN. Washington (D.C.) LC.
Gesamtüberlieferung: 10 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
12 Bl. AB⁶. Zeilenzahl wechselnd. Typ. 2:81G, 6:150G. Init. b, e. Rubr. β. 4 schem. Hlzs. KolTit.
Tit. (A)lgoꝛiſmus nouus de inte-gris compendioſe ſtudioſe ſine figurarum (moꝛe Jtalorū) deletione cōpilatus. Artem numerandi omnē viam calculandi  enucleatim bꝛeuiſſime edocens. vna cum Algoꝛiſmis de minucijs vulgaribus videlicet et phiſicalibus Addita regula ꝓpoꝛ-tionum tam de integris  fractis que vulgo mercatorū regula  dicitur Quibus habitis. uis modica adhibita diligētia omnē  calculandi modum facillime adipiſci poteſt  … Bl. 2a m. Sign. Aij. [³]Jſciplina numerorum  Arithmetica eſt Greci e numerū rithmon vocāt  quā ſcriptoꝛes ſeculariū lrāru inter diſciplinas mathematicas idʾo pꝛimā eſſe volebāt … Sign. b De radicum extractione in numeris cubicis  … Endet Bl. 11(B5)a Z. 28 … et pꝛoueniet ſecun-dus ſi b operatus fueris. ſin autem erroꝛem coꝛrige  Finis triū Algoꝛiſmoꝝ. cū ꝓpoꝛtionū vlʾ mercatoꝝ reglʾa  Bl. 11(B5)b u. Bl. 12(B6) leer.
Anm. Bl. 2a Z. 2 auch … eſt . Greci (mit Punkt; Ex. Wien NB). Als Schluss auch …erroꝛem coꝛrige  (Ex. Bamberg SB) u. erraꝛem coꝛrige (Ex. Wien NB) [in beiden Fällen ohne die Schlusszeile].
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 44. Wolfenbüttel HerzogAugustB (Digitalisat).
H 826. Klebs 58.3. VK 98. IBP 243. IJL² 014. BSB-Ink A-315. Borm: IG 105. Sack: Freiburg 122. Voulliéme: Trier 798. ÖNB-Ink A-229. ISTC ia00467200.
Bamberg SB. Freiburg UB
. Karlsruhe LB
. München SB
. Tokyo CCommerce. Trier StB. Wien NB
. Wolfenbüttel HerzogAugustB
.
Gesamtüberlieferung: 8 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
Algorithmus, deutsch
Vgl. Verf.Lex.² XI 1558–1559.
01279 Algorithmus, deutsch. [Trient: Albrecht Kunne, um 1475]. 
6 Bl. [a⁶]. 33–34 Z. Typ. 1:79G. Min. f. Init.
Bl. 1a Algoriſimus  (w³)ildu nach rechter kunſt meiſterlichen leren vberſchlahen. vnd rechen durch eynn behends ſubtils  legen. So machdes erſten line auff ayn tiſch oder  war auff du reytten wild. Zum erſten mach funff oder ſibenn  linien oder mer zugleicher weiß alſo  Du ſolt dy linen alſo erkennen wie vil eyn yetliche line bedewt  vnd wie vil eyn yetliche ſpacium bedewt. … Endet Bl. 6b Z. 32 … So ſummir  dy teil alle wider zu hauffen was yetlichem geburt hat zu ſinez  teil ſo kūpt dy alte ſū wider dy .ii. guldī oder dy .c.xx. kruczer 
Klebs 53.1. Saam: Kunne 4. ISTC ia00467400.
Dessau *LB
.
Gesamtüberlieferung: 1 Exemplar/Fragment in öffentlichen Einrichtungen.
Algorithmus, italienisch
01280 Algorithmus, ital. [Venedig: Adam von Rottweil, um 1476/78] [vielmehr Reggio d’Emilia: Ugo Rugerius, 1478]. 
38 Bl. a⁸bc⁸d–f⁶. 47 Z. Typ. 1:94G.
Bl. 1 leer. Bl. 2a []Ui apreſſo e ināci col nome di dio intēdo di tractare e ſcriuere alquāti modi e regole ſopra larte del numero altrimēti chiamato alguriſimo: e piu tractare de la agibra mochabile altrimēti chiamato regola de la coſa: e piu tractare alquāto di geometria altriti chiamato miſura: e di tractare di ciaſcuno altro modo e regola de molte altre ragione ordinarie ⁊ extraordinarie lequale poſſon  eſſere fructo a tutti coloro liquali uoleſſono īparare ꝑ lo preſente libro hauēdo da ſe ī primamēte i primi quatro modi del numero iquali ſono queſti multiplicare agregare ſotto  trahere e partire.  In primamente comincio ⁊ dicho che la prīa regola de larte del numero ſie quādo ti foſ ſe … Sign. b ragione. deſi coſi fare uendendoſi uno medeſimo pregio il pane dico che tanto debbe pe-… Endet Bl. 36a Z. 37 … come hai ueduuo adrieto glidebbe hauere tutti adi i. dottobre 1396. e per lo modo che hai ueduto a  queſte 4. partite per queſto medeſimo modo ſi potrebbe fare cento o quanto uoleſſi.  FINIS.  Bl. 36b–38 leer.
Anm. Auflagenhöhe: 500 Exemplare. Druckerzuweisung gegenüber dem gedruckten GW geändert, vgl. Elio Monducci und Andrea Canova: Agli inizi delle tipografia reggiana: l’Algorismo in volgare (1478). In: Rhegii Lingobardiae: Studi sulla cultura a Reggio Emilia in età umanistica. Hrsg. Andrea Canova. Reggio Emilia 2004. S. 11–29 (Angaben nach ISTC).
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 44. Genova BU (Digitalisat).
IGICorr 351A. ÖNB-Ink A-230. ISTC ia00467500.
Genova BU. Wien NB
.
Gesamtüberlieferung: 2 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
Anm. 1. Kein Material vorhanden.
Anm. 2. Vgl. Fava, Dominico: Modena-Reggio Emilia-Scandiano. Modena 1943. (La cultura e la stampa Italiana nel Quattrocento. 1.) S. 149.
Gesamtkatalog der Wiegendruckehttps://gesamtkatalogderwiegendrucke.de/docs/ALGORIT.htm • Letzte Änderung: 2013-12-03